Vijf jaar geleden raakte Wilhelm Roth geïnteresseerd in de blockchain en cryptocurrencies. Vier jaar later werd hij CEO van Icoinic, een van de eerste en grootste crypto asset fondsen van Nederland. Zijn motto: wees eerlijk en open. Zijn missie: ons financiële stelsel hervormen tot een duurzaam en transparant systeem. ‘Hoe mooi zou het zijn als wij onze schulden niet langer hoeven door te schuiven naar toekomstige generaties? Dat we dat nu doen vind ik onacceptabel.’

‘Mensen van buiten de financiële wereld kijken naar de bankiers en de financiers in hun blue suits en denken: dat zijn koude, wiskundige mensen. Maar als je onder de motorkap kijkt, zie je dat het over emoties, angst en hoop gaat en over kansen die in essentie niet alleen maar wiskundig zijn.’ Wilhelm Roths ogen twinkelen. Hij is een van de weinige financiële experts die zo gedreven over zijn vak kan vertellen, dat ogenschijnlijk saaie zaken als pensioenen of de waarde van de euro of de bitcoin ineens tot de verbeelding spreken. Als hij uitlegt waarom de pensioenfondsen in de problemen kwamen, begrijp je ook meteen waarom hij daar zelf door geïntrigeerd raakte. ‘De reden is even simpel als menselijk: het is heel moeilijk om schulden te dekken en heel makkelijk en zelfs aantrekkelijk om ze te laten groeien. Ons huidige financiële systeem is niks anders dan een opeenstapeling van schulden. Elke euro die wij bezitten is de schuld van iemand anders. Er zit nauwelijks nog waarde achter geld. Het grootste deel van alle euro’s zijn digitale cijfertjes in een database; in die zin verschilt de euro niet eens zoveel van de bitcoin of andere cryptocurrencies.

‘Het grote verschil is dat er geen limiet is aan het aantal euro’s of dollars dat in omloop is. Bij de bitcoin is dat fundamenteel anders. Er zijn maximaal 21 miljoen bitcoins in omloop, meer zijn er niet – er kunnen geen bitcoins “bijgedrukt” worden, ook niet door een centrale bank of andere instantie. Je kunt wel nog bitcoins uitlenen tegen een vorm van rente, maar die rente moet betaald worden met bestaande bitcoins uit de blockchain. Met cryptocurrencies zijn we verlost van de inflatiegevoeligheid die eigenlijk generaties van mensen geruïneerd heeft sinds de jaren negentienhonderd. Crypto-activa kunnen de redding zijn van ons verouderde financiële systeem.’

Een evolutie

Het grootste deel van zijn carrière bracht Wilhelm (34) door in strategische consultancies in Oostenrijk, Duitsland, Israël en de Scandinavische landen. Hij hield zich bezig met strategische planning, private equity, fondsenwerving en -beheer, wet- en regelgeving en hij deed onderzoek naar de mogelijkheden voor een universeel basisinkomen. De grote zorgen over de houdbaarheid van het pensioenstelsel riepen bij financiële experts de vraag op of cryptocurrencies zouden kunnen helpen om dat systeem te hervormen. Dat wekte Wilhelms interesse en naarmate hij zich er meer in verdiepte raakte hij ervan overtuigd dat cryptocurrencies en de blockchain voor een evolutie kunnen zorgen op tal van terreinen waar verouderde systemen niet meer voldoen aan de eisen en de noden van vandaag. Van de landbouw tot de elektriciteitsmarkt en van kiesstelsels – het tellen van stemmen – tot de muziekindustrie en de verhouding tussen kunstenaar en galeriehouder; blockchaintechnologie biedt veiligheid, stabiliteit en betrouwbaarheid. Het werkt immers volgens het principe van één grote database die voor iedereen inzichtelijk en verifieerbaar is en waar niemand de macht heeft.

A-typische millennial

Een a-typische millennial zou je Wilhelm kunnen noemen. Millennials staan bekend als de generatie die verantwoordelijkheid graag uit de weg gaat, maar Wilhelm ziet vrijheid en verantwoordelijkheid juist als belangrijke kernwaarden in het leven. ‘We zeggen altijd dat we een betere wereld willen overdragen aan onze kinderen, toch? Dat we de fakkel aan hen moeten kunnen overdragen met de belofte van een betere toekomst… Maar nu geven we de fakkel door en zeggen erbij: “Er hangt een enorm gewicht aan, dat zijn de leningen die wij hebben genomen, we hebben jullie toekomst gestolen om onszelf te beschermen.” Dat moet en kan echt anders.’

Beursplein 5

Misschien is Wilhelm ook wel een a-typische cryptospecialist. Want hij zet zich niet af tegen traditionele bankiers en financiers, hij gelooft juist in samenwerking en kruisbestuiving tussen de traditionele financiële sector en cryptospecialisten en ontwikkelaars met verstand van het investeren in en het verhandelen van crypto-activa. Icoinic is dan ook niet voor niets gevestigd aan Beursplein 5, het financiële hart van Nederland. Het bedrijf is ervan overtuigd dat de toekomst van het financiële systeem in het teken staat van cryptocurrency en dat crypto asset-producten en de blockchain een evolutie zullen veroorzaken in het dagelijks leven van iedereen.

Wilhelm is als research fellow verbonden aan de Digital Euro Association, een denktank gespecialiseerd in digitale valuta van centrale banken – central bank digital currencies, ook wel CBDC’s genoemd – crypto activa, stablecoins en andere vormen van digitaal geld. De Digital Euro Association heeft als doel de agenda te bepalen en nieuw beleid vorm te geven door nieuwe ideeën en vooruitdenken op het gebied van digitaal geld aan te moedigen.

Council of Inclusive Capitalism

Daarnaast is Wilhelm betrokken bij de in 2020 door het Vaticaan opgerichte Council of Inclusive Capitalism. Deze raad wil de private sector inzetten om een inclusiever, duurzaam en betrouwbaar economisch systeem te creëren. Wilhelm: ‘Ik ben zelf meer van de agnostische, atheïstische kant. Maar er zijn bijna twee miljard katholieken in de wereld en als je kijkt naar de moderne geschiedenis van de katholieke landen, dan hebben ze vaak te maken gehad met financiële crises. Het vinden van een duurzame oplossing hiervan zie ik als een verantwoordelijkheid van de kerk, die hiervoor terug moet gaan naar haar deelnemers, naar de mensen die vertrouwen stellen in de kerkelijke instituties. We kunnen niet ontkennen dat het Vaticaan een grote rol speelt in de samenleving. In de raad zitten daarnaast grote bedrijven als JP Morgan, de Rothschild Foundation, de Rockefellers en veel andere grote spelers. Het is een interessant gremium en een goede manier om binnen het systeem de systematische problemen op te lossen.’

Een kenniskloof om te overbruggen

Door deel te nemen aan discussies en veel te publiceren willen de partners van Icoinic bijdragen aan het overbruggen van de grote kenniskloof die ze in Nederland signaleren. Wilhelm: ‘Nederland is een typisch “bitcoinland”; de meeste Nederlanders die iets weten van cryptocurrency, kennen de bitcoin maar weten niets over de vele andere coins en de verschillende categorieën die er zijn. Wij willen mensen graag bewustmaken en ze helpen begrijpen waar dit ecosysteem voor staat en wat de kansen voor de toekomst zijn. De reacties op nieuws over de bitcoin zijn ook vaak veelbetekenend. Wanneer het nieuws is dat de waarde van de bitcoin stijgt, vragen mensen altijd: “Stort hij nu in?” En als hij daalt, is het: “Is dit het einde van crypto?”

Zorgen over fraude

‘En er zijn zorgen over fraude. Mensen denken dat cryptocurrencies voornamelijk gebruikt worden om zwart geld wit te wassen. Dat is de grootste misvatting die er is. Minder dan 1% in de cryptohandel betreft witwassen op dit moment, wereldwijd. Dat is zelfs minder dan het aandeel dat witwassen heeft in de traditionele financiële wereld. De belangrijkste manier om zwart geld wit te wassen is via harde valuta, cash, omdat de herkomst niet te traceren is.

‘De zorgen komen ook voort uit het feit dat cryptocurrency een jong fenomeen is. Toen het internet begon was er ook veel spam en fishing onder de eerste e-mails; iets waar we nog steeds last van hebben. Maar mensen zijn zich ervan bewust en weten beter hoe ze het moeten vermijden. Met cryptocurrencies gebeurt hetzelfde: ze bieden zoveel kansen dat sommige mensen zich helaas ook aangetrokken voelen tot de donkere kant ervan; zo ontstaan de scammers. Maar het systeem heeft zichzelf nu al gereinigd.’

Volatiliteit

Er heerst ook scepsis over de stabiliteit van de cryptomunt. Wilhelm: ‘Als je op een monitor kijkt naar het fluctueren van cryptocurrencies, ziet dat eruit als een persoon die een hartaanval krijgt, zo heftig kan het op en neer gaan. Die volatiliteit hoort bij de wereld van crypto. Maar naarmate de tijd vordert komt er steeds meer rationaliteit in deze markt. Ik juich ook toe dat steeds meer grote institutionele partijen aan tafel komen: grote banken en familiefondsen. JP Morgan, Citibank en zelfs ABN Amro zijn eigen systemen aan het bouwen. Heel goed, want dat draagt bij aan de volwassenwording van de markt. Het zal nog vijf, tien of misschien vijftien jaar hard werken zijn, maar ik ben ervan overtuigd dat cryptocurrencies en crypto-activa ons kunnen verlossen van de oude ziektes in ons financiële systeem. En wanneer we de fakkel overdragen hoop ik dat de volgende generatie zal kunnen zeggen: “Jullie hebben een belangrijke stap vooruitgezet – nu is het aan ons voor de volgende stap vooruit.” Dan committeren we ons aan de belofte van onze evolutie als soort.’